Hızlı Tren Nasıl Arkeoparka Dönüştü?

Tarihi Haydarpaşa Garı’nın hızlı tren garına dönüştürülmesi için üç yıl önce başlayan inşaat çalışmaları, köprü inşaatı sırasında ortaya çıkan arkeolojik buluntular nedeniyle durduruldu.

Tarihi Haydarpaşa Garı’nın hızlı tren garına dönüştürülmesi için üç yıl önce başlayan inşaat çalışmaları, köprü inşaatı sırasında ortaya çıkan arkeolojik buluntular nedeniyle durduruldu.

Hızlı tren inşaat alanı, arkeolojik kazı alanına dönüştürüldü ve bu kazılar üç yıldır devam ediyor.

İnşaat projesi, arkeolojik alanın keşfiyle yeni bir boyut kazandı ve buluntular sayesinde Haydarpaşa Garı’nın bu bölümü ‘Arkeopark’ olarak halka açılması planlanıyor.

Üç yıllık kazılar sırasında Osmanlı, Bizans, Roma, Hellenistik ve Cumhuriyet dönemlerine ait birçok arkeolojik buluntular keşfedildi.

Kazı alanında keşifte, İngiliz mezarları ve çok sayıda iskelet, Roma dönemine ait sikkeler gün yüzüne çıkarıldı.

Kazının başından itibaren çalışmalarda yer alan ve haberde adının geçmesini istemeyen bir arkeolog, bölgenin arkeolojik arka planına dikkati çekerek şu bilgileri paylaştı:

‘’Aslında İstanbul’da Yenikapı bölgesi kültür dokusu yapılaşması nedeniyle arkeolojik kazı alanı olarak daha çok biliniyor. Ancak Kadıköy’de tarihsel yaşanmışlık açısından oldukça zengin olduğu için inşaat yapılacak iken kalıntıların çıkmış olması hiç beklenmedik değil.’’

‘’İşçiler Kadın Arkeologlardan talimat almak istemiyor’’

Haydarpaşa Garı arkeolojik kazı alanında ise 13 arkeolog çalışıyor ve bunların 7’si kadın.

Kadın arkeologlar, kazı çalışmalarında kadın arkeologların sayısının giderek arttığına dikkati çekiyorlar.

Görüştüğümüz kadın arkeologlardan biri kadınlardan talimat almak istemeyen işçilerin büyük bir bölümünün, sahada amir pozisyonundaki kadın arkeologlara karşı direnç gösterdiğini anlatıyor.

‘’Eskiden çalışma alanı arazi ve atölye olarak ikiye ayrılırdı. Atölyede kadınlar, arazide erkekler çalışırdı. Açık bir cinsiyet ayrımı vardı. Şimdi bu değişti, artık kadınlar da arazide çalışabiliyor, ancak elli tane işçiye bir kadın talimat verdiğinde bu işçilerin en az kırk tanesi sizi dinlemek istemiyor.’’

İstihdam az olduğu için hem ilgi düşük hem de puan

Türkiye arkeolojik buluntular açısından zengin bir ülke buna karşılık istihdam sorununu en çok yaşayan meslek grupların başında arkeologlar geliyor.

Türkiye’deki 43 üniversitede Arkeoloji bölümü var, fakültelerin en düşük puanına sahip bu bölümde öğrenciler eşit ağırlık puanıyla yerleşebiliyor. İstihdam alanı çok sınırlı olduğu için bölüme rağbet az, bu nedenle taban puanlar da her giderek düşüyor.

Stajyer Arkeologlar Maaş Alamıyorlar

Bugün arkeolojik kazılar, Kültür Bakanlığı’na bağlı. Bu tür kazılar için eskiden üniversiteler fon ayırırken, 20-30 bin üst limitin olduğu fonlar yok hükmünde. Kazı sahasında birçok işçiyle beraber stajyer arkeologlar da çalışıyor bu nedenle ayrılan bütçe işçi maaşlarına yetmediği gibi, birçok stajyer arkeolog, maaş almadan çalışmak zorunda kalıyor.

Arkeolojik projelere ayrılan bütçenin azlığı nedeniyle birçok proje hayata geçemiyor, bu yüzden üniversitelerdeki akademisyenler sadece bilimsel danışmanlık yapmakla sınırlı kalıyorlar.