Batman'ın Kadın Otobüs Sürücüleri ''Kadınlar da Erkekler Gibi her İşi Yapabilir''

Birkaç yıl önce Batman'da bindiğim bir otobüste, şoförün kadın olduğunu görünce şaşırmıştım, çünkü bu durum yaşadığımız şehirde çok yaygın bir durum değildi.

Garipseyen bakışlar altında işini yapan kadının tek sürücü olmadığını öğrenince de hoşuma gitmişti.

Batman Belediyesinin halk otobüslerinde 3 kadın, 6 yıldır şoförlük yapıyor. Pelda Gül, Nurhan Epaydın ve Gülşen Güneş adındaki bu kadınlar, erkek egemen bir iş alanında çalışarak hem de işlerini severek yaparak kentteki diğer kadınlara da umut oluyorlar.

Dayanışmanın Kadın Hali Derneği adına bu kadınlarla görüştük ve işe başlama süreçlerini, altı yılda ne tür tepkilerle karşılaştıklarını onlardan dinledik.

Marangozluktan şoförlüğe bir süreç

Her üç kadın sürücü de, halk otobüslerinin üniversite ve havalimanı hattında çalışıyorlar. Çalıştıkları güzergahın yolcuları kadın sürücülerin varlığını garipseyen kesimlerden olmasalar da, o koltukta erkek görmeye alışkın gözler, kadın sürücülerle karşılaşınca, gayri ihtiyari de olsa ilk başta şaşırıyorlar. Ama bu şaşkınlık, daha sonra yerini tebessüme bırakıyor.

Özellikle kadın yolculardan çok güzel tepkiler aldıklarını söyleyen Nurhan Epaydın, şoförlük yapmadan önce yine erkek işi gibi görülen marangozluk işlerinin yapıldığı bir atölyede çalışmış. Garipseyen bakışların yabancısı olmadığını söyleyen Nurhan, otobüs sürücüsü olmaya nasıl karar verdiğini anlatıyor.

'' Bu işe başlamadan önce marangozluk atölyesinde çalışıyordum. Atölye bize aitti ama bir ustanın yaptığı bütün işleri yapıyordum kardeşim bir gün beni arayıp belediyenin şoför alacağını söyledi. Ben de başvurdum kabul edildim.''

Nuran bu işe başlarken hiç çekinmemiş, yıllardır araç kullandığı için başaramayacağım endişesi de yaşamamış.

İnsanların en sık sorduğu soru ise ''Korkmuyor musun?'' oluyormuş.

Herkese verdiği yanıtı bizim için de tekrarlıyor:

'' Neden korkayım ki kadınlar da erkekler gibi her işi yapabilir. Kendimize sınırlar koymamamız gerek.”

“Adana’daki kadın şoförler haberini izledikten sonra işe başvurdum”

Reyhan Pelda ise izlediği bir haberden etkilenerek bu işe başvurmuş ve İş başvurusuna eşiyle beraber gitmiş. Çalışırken de eşi başta olmak üzere çevresinden büyük destek gördüğünü söyleyen Reyhan Pelda Gül, işe başlamasını şöyle anlattı: “Üniversiteden mezun olduktan sonra iş arayışı içindeydim. Bir gün televizyon izlerken Adana’daki kadın otobüs şoförleri haberini gördüm. Onlardan cesaret alarak belediyeye gittim iş başvurusunda bulundum. 8 ay sonra beni aradılar işe başladım. Kadın isterse herşeyi yapabilir. ''

Birçok erkekle beraber çalıştıklarını belirten Reyhan, bu işi yaparken şu ana kadar herhangi bir sorun yaşamadığını söyledi.

'' Meslekleri, kadın erkek meslekleri olarak ayırmak çok gereksiz kadın isterse tır şoförü de olur. Sadece cesaretli olmaları gerekiyor. Kadın yolcularımızın bizden cesaret aldıklarını söylemeleri de bizi çok mutlu ediyor'' dedi.

Hem çalıştı hem çocuğunu büyüttü

Reyhan'ın 4,5 yaşında bir oğlu var. Anne olduktan sonra da işine devam etmiş, o hem işini hem de anneliğini bir arada götürmek için çok çaba sarf etmiş. Ama her ikisini de birbirine engel olarak görmüyor.

''Zaman zaman çok zorlansam da işi bırakmayı hiç düşünmedim, zor süreçlerimde eşim ve ailemin yardımları ve destekleri çok oldu.''

“Bir saat ara olunca eve gittim kızıma yemek verip tekrar işe koştum”

Gülşen Güneş de otobüs şoförlüğüne başlamadan önce, cevizli sucuk yapılan bir imalathanede çalışıyormuş. İş ilanını görmüş ama başvurmayı düşünmemiş, ona cesaret veren de bir başka kadın olmuş.

''Kızımın öğretmeni bu işe başvurmam için çok ısrar etti, bana cesaret verdi, ben de ondan aldığım güçle belediyeye gidip iş başvurusunda bulundum.''

Başvuruyu yaptıktan sonra ailesine söylemekten çekinmiş ama olumlu tepkiler alınca çok mutlu olmuş.

''Yaklaşık 9 ay belediyeye git gel yaptım ilk ben başvurduğum için başka başvuruları bekledik sonra iki arkadaş daha başvurunca alımlar yapıldı. İlk korkarak başladık ama tepkiler çok olumluydu tebrik eden, alkışlayan oldu. Böyle anlar yaşadıkça motivasyonumuz yükseldi.''

Annelik kadınların en doğal hakkı ama ülkemizde çalışan anneler için uzun izin süreçleri gibi sosyal haklar gelişmediğinden, yeni anne olan birçok çalışan kadın ev ve iş arasında mekik dokumak zorunda kalıyorlar. Reyhan ve Gülşen de bu duruma dikkati çekiyorlar.

Gülşen, çalışan bir anne olmanın zor olduğunu ama üstesinden gelebildiğini anlatıyor.

''Bir saat iş arasında koşa koşa eve gider, çocuğuma yemek verip okula gönderip tekrar işe dönerdim. Zor oldu ama üstesinden geldim, kadınlar istediği her şeyi yapabilecek güçtedir. Yeter ki bunu fark etsin.”

“Yolculardan anlayış bekliyoruz”

En büyük şikayetlerinin bazı yolcuların öfkesi olduğunu belirten kadın sürücüler, durak dışında durmadıkları için ya da trafik sıkışıklığından dolayı geç kalmalarından dolayı bazı yolcuların öfkesi ile karşılaştıklarını onlardan bu konuda anlayış beklediklerini söylediler.

“Çalışmak isteyen kadınları belediyemize bekliyoruz”

Batman belediyesinin yöneticileri, daha fazla kadın çalışan için başvuruları açık tuttuklarını belirtip; “ belediye olarak kadın istihdamına önem veriyoruz. Geçen aylarda otobüs şöförü alımı için ilan verdik başvuranlar arasında kadınların da olmasını çok isterdik fakat yoktu.Biz bu alanda pozitif ayrımcılık yapıp kadınlara öncelik tanıyabiliriz. Bu işte çalışmak isteyen kadınları davet ediyoruz belediyemize” diye konuştular.